Dokle god je živ velikosrpski nacionalizam, Crna Gora i Bosna i Hercegovina će biti njegove vječite mete, poručio je u razgovoru za Portal Analitika predsjednik Regionalne akademije za razvoj demokratije Balša Božović.
“Već sada treba da se pomirite sa tim da će to biti dugoročni trend, jer su demokratske promjene u Srbiji malo vjerovatne. Zapravo, borba za očuvanje Crne Gore i Bosne i Hercegovine će biti neprestana i treba da se naviknete na to i da živite sa tim“, poručio je on.
Iako su za manje od godinu oborene i Krivokapićeva i Abazovićeva Vlada, obje u jakoj sprezi sa zvaničnim Beogradom, Božović je stava da će Vučić i dalje pokušavati da pokori Crnu Goru.
“U to nemojte da sumnjate. Pitanje je samo kako uspješno da se suprotstavite tom novom, modifikovanom, perfidnom i hibridnom ratu protiv Crne Gore koji joj je objavljen onda kada je odlučno krenula ka nezavisnosti, Evropskoj uniji i NATO“, smatra naš sagovornik.
Otkrivena Vučićeva podmetačina oličena u Abazovićevoj vladi
Kako ističe, ono na šta Vučićev radikalsko-klerikalni nacionalizam, potpomognut iz Rusije, nema odgovor jeste crnogorski antifašizam i spoljnopolitički evropski i zapadnjački put Crne Gore.
„Tu spinovi i zamjene teza ne pomažu. Tu velikosrpski nacionalizam i klerikalni fašizam lome zube“, ističe Božović.
Božović je stava da ekspanzionistička politika Vučićevog režima i njegove crkve, koji se oslanjaju na obrazac kolaboracije sa nacistima i fašistima u Drugom svjetskom ratu i zločinima u ratovima devedesetih, ne može da očekuje dugoročni uspjeh u Crnoj Gori.
“U Srbiji, nažalost, može jer se antifašizam radikalskom revizijom uveliko briše iz srpske istorije. U Crnoj Gori je antifašizam sinonim za čojstvo i junaštvo. Antifašizam je neodvojivi dio crnogorskog identiteta. Zato glavu gore. Neće vam biti lako. Imaćete i dalje pokušaje stvaranja novih Vučićevih antievropskih, pročetničkih i popovskih vlada jer je cilj da se Crna Gora sa puta Evropske unije vrati pod skute Vučićeve radikalske Srbije“, objašnjava Božović.
“Treba očekivati novi udar“
Ono što je dobra vijest, kako ističe, jeste da je region stao uz Crnu Goru i da Evropska Unija vidi šta su namjere Aleksandra Vučića.
“Zato je važno što se u samoj Crnoj Gori otkrila perfidna Vučićeva podmetačina oličena u posljednjoj vladi Dritana Abazovića, koja je vrhunac neskrivenih težnji srpskog nacionalizma da mu se Crna Gora servira na tanjiru. Abazović, a prije njega i apostolska vlada, učinio je sve da se podjele u crnogorskom društvu prodube, da Crnu Goru učini ekonomski neodrživom i da sve institucije stavi pod kontrolu režima u Srbiji i SPC“, tvrdi Božović.
Abazovićeva politika je, kako navodi, bila jasna.
“Da Crnogorce posvađa sa Bošnjacima i Albancima i da ih politički izoluje kako bi ih u nekoj skorijoj budućnosti lako rastrgli nacionalisti iz Srbije i popovi koji stoluju u crnogorskim crkvama, a mahom su iz bosansko-hercegovačkog entiteta Republika Srpska. Vučićeve namjere su razotkrivene i zato sada treba očekivati novi udar“, ističe naš sagovornik.
Potpisivanje Ugovora najveća korupcija u modernoj istoriji Evrope
Kad je u pitanju SPC, Božović navodi da, ako se pogleda šta su pojedini velikodostojnici SPC govorili tokom rata u BiH i na Kosovu, koliko su dugo učestvovali u sakrivanju ratnih zločinaca i ako se osvrnemo na posljednje izjave iz SPC koje pozivaju na strijeljanje LGBT osoba u Srbiji, onda ga ni najmanje ne čudi što se saznalo da su naručivali oružje pred parlamentarne izbore u Crnoj Gori 2020. godine.
„Parlamentarni izbori 2020. bili su “biti ili ne biti” za velikosrpsku ideologiju poraženu u ratovima devedesetih. Po cijenu građanskog rata te izbore nijesu smjeli da izgube i zato me ni najmanje ne čudi naoružavanje preko narko-kartela“, smatra Božović.
Abazovićeva vlada i tužilaštvo ćute jer se, kako ističe. zna da bi istraga odvela direktno do Državne bezbjednosti Srbije.
“Isto tako se ne pokreću istrage o nezakonitom ulasku Porfirija helikopterom u Crnu Goru, ili o njegovom dolasku u Herceg Novi uz retoriku prisvajanja Boke Kotorske kao “srpske oblasti”. Sjetite se nasilnog hirotonisanja na Cetinju koje je navođeno iz Beograda, ili najveće korupcije u modernoj istoriji evropskog kontinenta koja se dogodila potpisivanjem tzv. “Temeljnog ugovora” sa SPC, kojom joj je nezakonito dato u vlasništvo istorijsko i kulturno nasljeđe Crne Gore“, dodaje Božović.
Zatim je tu, kako navodi, namjerno urušavanje ekonomskog sistema Crne Gore preko projekta “Evropa sad” koji, smatra Božović, predstavlja razvaljivanje zdravstvenog fonda Crne Gore, ili ubijanje nacionalne avio kompanije ili izbacivanje kapitalnih investitora iz Crne Gore.
Velika je razlika između pravde i revanšizma
Sve su to, dodaje, krivična djela koja se mogu okarakterisati kao izdaja državnih interesa i ugrožavanje suvereniteta, a tužilaštvo ćuti.
“Ne vjerujem u takozvanu Abazovićevu “ruku pravde” koja podrazumijeva da jedan profesor univerziteta bude u pritvoru 3 mjeseca, a da se dopusti jednom šefu mafije da pobjegne iz Crne Gore… i to baš onom čija je kriminalna grupa kalašnjikovima naoružavala popove u Crnoj Gori“, kazao je Božović.
Stava je i da svako ko se ogriješio o zakon treba da odgovara, ali da je velika razlika između pravde i revanšizma.
“U cilju revanšističke politike je potpuno instrumentalizovano tužilaštvo, dok su ostale institucije razorene sa svjesnom namjerom slabljenja i urušavanja države. Istu destruktivnu politiku je srpski nacionalizam primjenjivao u Bosni i Hercegovini“, navodi Božović.
Otvoreni Balkan antievropska politika nacionalizma
Naš sagovornik smatra da, iako je vlada Dritana Abazovića uradila sve da Crnu Goru skrene sa evropskog puta, Crnoj Gori je mjesto u Evropskoj uniji.
“Taj cilj je dostižan i na tom putu imate velike prijatelje poput izvjestioca Tonina Picule i Miroslava Lajčaka, koji iskreno podržavaju Crnu Goru na njenom evropskom putu“, smatra Božović.
S druge strane, kako je kazao, Otvoreni Balkan je pokušaj Aleksandra Vučića i Edija Rame da podijele Zapadni Balkan na dvije zone uticaja.
“Otvoreni Balkan je antievropska politika nacionalizama koji imaju za cilj stvaranje dvije velike mafijaške države – Veliku Albaniju i Veliku Srbiju. Projekat kao takav je osuđen da bude izvor konstantne destabilizacije na jugoistoku Evrope i najviše odgovara ruskim interesima destrukcije Evrope“, kazao je Božović.
Vučić najvažniji ruski pion na Zapadnom Balkanu
Ruska politika je, kako smatra, duboko involvirana u naš region.
“Pokušava da destabilizuje i potkopa Sjevernu Makedoniju izazivanjem nemira i podrškom ultradesničarskim strukturama u njoj. Kosovo je zgodan poligon za Putinovu agenturu, koji uz pomoć Vučićeve, ima ogroman uticaj na sjeveru, dok je glavni ruski igrač u BiH Milorad Dodik kao stalni izvor nestabilnosti, separatizma i prijetnji ratom. U Hrvatskoj ruska politika vrši snažan uticaj preko različitih sumnjivih ekonomskih aranžmana“, objašnjava naš sagovornik.
Ipak, kako ističe, najvažniji ruski pion u regionu je Vučić i EU je to prepoznala, zbog čega su faktički zaustavljene integracije Srbije.
“Zapadu će biti potrebno dosta znanja, mudrosti i strpljenja da popravi štete koje je ruska agentura načinila na Zapadnom Balkanu. Oni se u tome moraju osloniti i na domaće demokratske, progresivne i moderne političke strukture. Njima je potrebna pomoć i podrška, posebno u Srbiji u kojoj su uslovi za političko i demokratsko djelovanje gotovo onemogućeni, slično kao u Bjelorusiji“, ističe Božović.
Abazović izvođač radova, poslodavac Vučić
Kad su u pitanju međususjedski odnosi Abazović je, smatra Božović, danas potpuno nebitan.
“Ucijenjen ili svjesno odlučan da razori sve institucije Crne Gore i da onemogući njenu ekonomsku samoodrživost, Abazović je samo izvođač radova, njegov pravi poslodavac je Vučić“, smatra Božović.
Stava je da Vučić pokušava da Crnu Goru vrati na početak devedesetih, kada je ona zavisila od Miloševića injegovog režima u Srbiji.
“Metodi Abazovićevog političkog djelovanja – senzacionalistička hapšenja po modelu iz 2013. i Vučićevog uspona na vlast, u potpunosti su preuzeti iz propagandnih štabova predsjednika Srbije. Da li treba da odgovara svako ko je nešto ukrao? Da! Ali da li lažna borba protiv kriminala i korupcije može dodatno da unizi vladavinu prava – apsolutno. Pa pogledajte Srbiju. Ne postoji zemlja u Evropi u kojoj postoji viši stepen kriminala i korupcije, a opet je Aleksandar Vučić uspio da uvjeri građane da čuvenim senzacionalističkim hapšenjem Miroslava Miškovića on zapravo postaje borac protiv kriminala i korupcije“, objašnjava naš sagovornik.
Abazović, kako ističe, pokušava isti model pokušava da prekopira u Crnoj Gori.
“Senzacionalnim i tabloidnim hapšenjima pokušava da zastraši političke protivnike. Tako se ne bori za vladavinu prava. Time se urušavaju institucije i podriva pravna država“, navodi Božović.
Sve se to radi, kako je kazao, u cilju “bosnizacije” Crne Gore, koja bi u snovima srpskih nacionalista ponovo postala 27. izborna jedinica.
“Takođe, paralelno sa svojim marionetama u Vladi Crne Gore, Vučić potkopava vašu državnost i suverenitet time što njegovi najodaniji ljudi – od Joanikija do Vladimira Đukanovića prave konstantne paralele između Crne Gore i Ukrajine. To su otvorene prijetnje krvoprolićem na koje zapadne ambasade i njihove vlade ne smiju ostati nijeme“, ističe Božović.
Vučićev režim isto što i Moskva
Dok za Crnu Goru još postoji šansa, Srbija je, smatra Božović, odustala od evropskog puta.
“Ne samo da nije uvela sankcije Rusiji nego je u domaćoj javnosti čvrsto stala iza ruske invazije na Ukrajinu. Srbija nikad nije bila ovoliko okrenuta Rusiji, a ta fatalna veza postaje sve čvršća decenijskim zagrljajem dva velikodržavna nacionalizma i dvije državne crkve“, smatra Božović.
Vučić se, kako dodaje, boji Moskve. S razlogom.
“Putinov režim zapadne države doživljava kao neprijateljske, ali ako bi se Srbija otrgla iz zagrljaja Rusije to bi Moskva doživjela ne samo kao neprijateljstvo nego i kao izdaju. Time bi posljedice po takvu političku vrhušku Srbije bile gore. Ne možete da se decenijama zaklinjete na vjernost dubokoj ruskoj državi, a da onda glumite neku “neutralnost” i “nezavisnost” kada dođe rat“, istakao je.
Stava je i da je Vulin išao u Moskvu po naredbi Vučića.
“Neki pogrešno misle da je Srbija između zapada i Moskve izabrala Moskvu. Vučićev režim je isto što i Moskva i nikada nije ni pokušao da bira. Tako će biti sve dok je Vučić na vlasti“, navodi naš sagovornik.
Rusiji prijeko potreban sukob na Balkanu
Božović smatra da je Rusiji prijeko potreban sukob na Balkanu jer jedino tako može ponovo da se legitimiše kao strana u mirovnim pregovorima sa zapadom.
“Otvaranje drugog fronta, onog balkanskog, koji će skrenuti pažnju sa agresije na Ukrajinu i koji će prebaciti fokus Evrope i zapada, prioritet je današnje Putinove politike“, smatra Božović.
Sa druge strane, kako dodaje, ruska politika nestabilnost izvozi preko Vučićevog režima i preko satelita ‘srpskog sveta’ Milorada Dodika, Srpske liste sa Kosova i Dritana Abazovića i Demokratskog fronta u Crnoj Gori.
“Tu je ruski prostor za djelovanje. To su precizno ruske marionete, Putinovi pioni na zapadnom Balkanu. Vučić zna gdje može da zvecka oružjem, a gdje ne. Kosovo je pod zaštitom KFOR-a i tu mu je NATO jasno stavio do znanja da je spreman da ratuje. U BiH će nastaviti da podstiče međuetničke tenzije i da, uz pomoć hrvatskog nacionalizma, dodatno podriva državnost i institucije. Crna Gora je u NATO i zato će tu huškati svoje poklonike da prave unutrašnje sukobe i nestabilnost, a državna crkva Srbije u tome ima ključnu ulogu“, objašnjava Božović.
Zbog toga je, kako ističe naš sagovornik, Vučićeva politika i najopasnija u Crnoj Gori, jer ona ne stvara samo međuetničke tenzije, već i u svakoj porodici.
“Svi znamo da u Crnoj Gori postoje različiti i višestruki identiteti u okviru iste porodice. Imate u jednoj porodici iz mješovitog braka i Crnogorca i Srbina i Bošnjaka. Ta opasna propaganda i mržnja koja je uvezena u Crnu Goru okrenuta je produbljivanju tenzija između braće u Crnoj Gori. Zato takvu hibridnu i huškačku politiku treba sa rezignacijom odbaciti i ne dozvoliti Vučićevom pročetničkom nacionalizmu da svađa braću, rođake i komšije u Crnoj Gori“, zaključio je Božović.
